Templo Expiatorio de la Sagrada Familia – Świątynia Pokutna Świętej Rodziny
Symbol Barcelony, jedno z najwybitniejszych dzieł Gaudiego, budowla w stylu neogotyckim o statusie bazyliki mniejszej i dzieło wciąż niedokończone.
 | ||
| Sagrada Familia |
Uważam, że aby dobrze poznać Sagrade Familie potrzeba kilku dni spokojnej obserwacji świątyni, spojrzenia na nią z każdej możliwej strony, z bliska i z daleka, o różnych porach dnia, skupienia się na jej szczegółach i jednocześnie symbolach. Jest w tej budowli masa elementów, które zastanawiają, zmuszają do pewnej refleksji i kontemplacji. Jedna wizyta w bazylice to stanowczo zbyt mało. Spotkałam się również z opinią, że nie warto płacić za wejście do środka świątyni – absolutnie się z tym nie zgadzam. Nie można „poznać” Sagrady Familii, nie wchodząc do jej środka.
Liczby
18 wież ma symbolizować 12 apostołów (8 wież już ukończono), 4 ewangelistów, Chrystusa (ma to być najwyższa 170-metrowa wieża z Barankiem na górze) i Maryję.
Wymiary budowli opierają się o liczbę 7,5 – długość nawy głównej to 90 m (7,5 x 12), a wysokość to 45 m (7,5 x 6). Długość nawy poprzecznej to 60 m (7,5 x 8) i szerokość 30 m (7,5 x 4).
Wymiary budowli opierają się o liczbę 7,5 – długość nawy głównej to 90 m (7,5 x 12), a wysokość to 45 m (7,5 x 6). Długość nawy poprzecznej to 60 m (7,5 x 8) i szerokość 30 m (7,5 x 4).
 |
| Sklepienie Sagrada Familia |
Gaudi w swoich projektach opierał się na skomplikowanej i trudnej geometrii z wykorzystaniem paraboloid hiperbolicznych, eliptycznych, helikoidach, elipsoidach i tak dalej..
Fasady
Fasady przedstawiają najważniejsze etapy życia Chrystusa: fasada wschodnia – Narodzenia, fasada zachodnia – Męki Pańskiej i fasada południowa – Chwały.
Jedyna prawie w całości ukończona przez Gaudiego to Fasada Narodzenia, pozostałe istnieją w postaci planu i gipsowego odlewu (zniszczonego podczas wojny domowej w Hiszpanii i później zrekonstruowanego). Fasada wschodnia składa się z trzech portali: Portalu Miłości (centralny, przedstawia narodziny Jezusa i symbol miłości – pelikana), Portalu Nadziei (po lewej stronie, ukazuje naturalnej wielkości: Zaślubiny Józefa z Marią, Ucieczkę do Egiptu, Rzeź Niewiniątek oraz Jezusa w pracowni swego ojca) i z Portalu Wiary (przedstawia Jezusa w świątyni, Chrystusa między medykami i dojrzałego Chrystusa wykonującego rzemiosło ojca).
Nad centralnym wejściem wznosi się naturalnej wielkości rzeźba przedstawiająca Świętą Rodzinę. Dwie kolumny palmowe spoczywają na skorupach żółwi – jest to symbol motta „Festina lente” („Spiesz się powoli”), co wyrażało proces powstawania świątyni. Około trzydziestu metrów nad poziomem ziemi, obok ogromnego cyprysu, przedstawiona została koronacja Matki Boskiej. Po jej obydwu stronach stoją apostołowie: Barnaba, Szymon, Tadeusz i Mateusz.
Gaudi uważał, że „próba przedstawienia fikcyjnych przedmiotów to szaleństwo”, w związku z czym poszukiwał ludzi, którzy mogliby pozować do postaci biblijnych. I na przykład Judaszem został stolarz-alkoholik, Szymonem – rzeźbiarz, a centurionem zarzynającym niewiniątka – spotkany w barze olbrzym z sześcioma palcami u nogi. Do stworzenia rzeźb zwierząt Gaudi wykorzystał odlewy gipsowe wykonane po wcześniejszym uśpieniu kur i indyków chloroformem. Aby lepiej odtworzyć strukturę kości architekt otrzymał specjalne pozwolenie na obserwowanie sekcji zwłok w Hospital de Santa Cruz. Najdziwniejsze jednak było wykorzystanie odlewów gipsowych poronionych płodów do przedstawienia dzieci zamordowanych przez Heroda.
Autorem przejmujących scen wyrytych na fasadzie zachodniej był Josep Maria Subirachsa. Na realizację czeka jeszcze fasada południowa.
 |
| Fasada Świątyni |
Światło
Światło odgrywa bardzo ważną rolę w dziełach Gaudiego.
Fasada Narodzenia została umieszczona po stronie wschodniej, czyli tej z której nadchodzi światło, a Fasada Męki Pańskiej po stronie przeciwnej – stronie zachodzącego słońca.
Planowana najwyższa wieża ma być nocą oświetlana reflektorami z dwunastu wież symbolizujących apostołów. Jednocześnie krzyż głównej wieży rzucałby snop światła na miasto zgodnie ze słowami Jezusa „Ja jestem światłością.”
Również wewnątrz bazyliki mamy do czynienia z niesamowitą grą świateł i cieni, a to za sprawą licznych, kolorowych witraży. Różnobarwne smugi światła wpadające do środka tworzą podniosły, tajemniczy, ale i radosny nastrój.
 |
| Witraże w Sagrada Familia |
 |
| Ołtarz Sagrada Familia |
Inspiracje i symbole
Antonio Gaudi szukał inspiracji i pomysłów przede wszystkim w naturze. Uważał, że przyroda jest dziełem Boskim, a więc dziełem idealnym i na nim należy się wzorować. Samego artystę określa się prekursorem architektury biomorficznej.
Potężne rozgałęziające się ku górze kolumny w nawie głównej przypominają las. Gaudi obliczając wytrzymałość kolumn wzorował się na drzewie eukaliptusowym.
 | |
| Wnętrze Sagrada Familia (kolumny przypominają rozgałęziające się ku górze pnie drzew) |
Podstawy kolumn tworzących fasadę zachodnią przypominają pnie drzew Ceiba pentandra, które tuż przy ziemi rozgałęziają się tworząc charakterystyczne paraboliczne kształty.
Gaudi uważnie obserwował pączki i kolce kwiatów, liście ziół, które rosły w pobliżu placu budowy kościoła, żeby później móc odwzorować ich kształty w poszczególnych elementach budowli, np. szczyt absydy odzwierciedla kwiat lawendy. Z kolei nad oknami znajdują się rzeźby owoców: jabłek, fig, brzoskwiń, granatów, czereśni.
Na fasadzie Sagrada Familia można znaleźć wizerunki węży, jaszczurek, gekonów, salamander i żab. Jednak inaczej niż w architekturze gotyckiej, nie przedstawiają one fantastycznych, strasznych stworów, tylko prawdziwe, śródziemnomorskie zwierzęta.
 |
| Wizerunek węża na fasadzie Sagrada Familia |
Co jeszcze warto wiedzieć…
Gaudi zaprojektował kościół tak, aby nie przekraczał on wysokości 984 metrów, ponieważ uważał, że nad miastem ma górować dzieło Boga, czyli góra Montjuic, która ma właśnie 984 metry wysokości.
W całej świątyni nie ma ani jednego kąta prostego, tak jak i w przyrodzie.
Sagrada Familia to według Gaudiego „katedra dla ludu”. Gdy powstawały krypta, absyda, fasada i pierwsza wieża większość krytyków podniosła wrzawę. Uważali oni, że dzieła Gaudiego naruszają reguły sztuki architektonicznej i „podburzają do obalenia istniejącego porządku”. Pozostawiony samemu sobie artysta wydał cały swój majątek na budowę Sagrada Familia. W ostatnich latach swego życia żebrał na ulicy, dzięki czemu udawało mu się kontynuować budowę.
Po śmierci Gaudiego pracę nad ukończeniem bazyliki przejęli jego przyjaciele i współpracownicy, a także architekci z całego świata, chcąc w ten sposób oddać hołd wielkiemu artyście.
Zakończenie budowli planowane jest na 2026 rok.
Opłaty
Samo wejście do bazyliki kosztuje 18 euro. Wybierając się do Barcelony słyszałam, że do Sagrada Familia są ogromne kolejki i czasem trzeba czekać na wejście kilka godzin. Może to z powodu „niskiego sezonu” (byłam w Barcelonie w listopadzie) lub po prostu szczęścia, ale żadnych kolejek i czekania nie było.
0 komentarze